Բարոյական ուժով Գերմանիան հայկական կոտորածները ցեղասպանություն ճանաչեց, հերթն ԱՄՆ-ինն է

Հոդվածի առանցքում

• Բանաձևը, որին Թուրքիան արձագանքեց այդպիսի կատաղությամբ, ճանաչում է «Գերմանական Ռայխի հանցակցությունը» մեկ դար առաջվա դեպքերին
• Գերմանիայի կանցլեր Անգելա Մերկելը փորձում էր թույլ չտալ, որ Թուրքիան հեռանա մարտին փախստականների հարցով Եվրամիության հետ ձեռք բերված համաձայնագրից
• ԱՄՆ-ի իշխանությունները պետք է հետևեն Գերմանիայի օրինակին
• Թուրքիայի պաշտոնական մերժումը կոտորածների ենթարկված հայերի հիշատակին շարունակվող անարգանք է:

Ուշադրությանն արժանի

• Եվրոպայի ընտրություններում հույսի և անհանգստության պատճառները
• Բոլթոնը թիրախավորում է Ռուսաստանը և Իրանը, իսկ արդյոք Հայաստանը պատահակա՞ն զոհ է
• Նելսոն Մանդելայի անարդար ժառանգությունը

Թուրքիայի իշխանությունները Գերմանիայի խորհդարանի կողմից Հայոց ցեղասպանության մասին բանաձևի ընդունմանն արձագանքեցին, ինչպես միշտ, զայրույթի պոռթկման մեջ ընկնելով:

Թուրքիայի բռնապետ նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը նախազգուշացրել էր, որ քվեարկությունը «լուրջ հետևանքներ» կունենա Գերմանիա-Թուրքիա հարաբերությունների վրա: Թուրքիան հետ կանչեց Բեռլինում իր դեսպանին, իսկ Թուրքիայի արտաքին գործերի և արդարադատության նախարարները կոպիտ կերպով ակնարկեցին, որ

Գերմանիան փորձել է այդկերպ նվազեցնել իր իսկ գործած ցեղասպանության հանցանքները՝ զրպարտելով Թուրքիայի պատմությունը:

Գերմանիան ոչինչ չի նվազեցնում: Բանաձևը, որին Թուրքիան արձագանքեց այդպիսի կատաղությամբ, ճանաչում է «Գերմանական Ռայխի հանցակցությունը» մեկ դար առաջվա դեպքերին, երբ Գերմանիան Օսմանյան կայսրության կարևոր դաշնակիցն էր: Եվ այն վեց բացահայտ հիշատակում է պարունակում Հոլոքոստի մասին: Գերմանիայի կառավարությունը երբեք չի նվազեցնում իր մեղքը նացիստական ցեղասպանության համար, այդ պատճառով է, որ մեկ դար առաջ հայերի բնաջնջման՝ Գերմանիայի դատապարտումը նշանակալի բարոյական ուժ է պարունակում:

Գերմանիա-Թուրքիա հարաբերությունները հատկապես լարված են եղել վերջերս, և Բունդեսթագի քվեարկությունն այն է՛լ ավելի պետք է վատթարացնի: Գերմանիայի կանցլեր Անգելա Մերկելը փորձում էր թույլ չտալ, որ Թուրքիան հեռանա մարտին փախստականների հարցով Եվրամիության հետ ձեռք բերված համաձայնագրից: Վերջին բանը, որ Մերկելին պետք է, չարացած Էրդողանն է, ով նրան կտրուկ նախազգուշացրել էր թույլ չտալ, որ Ցեղասպանության մասին բանաձևն ընդունվի: Այժմ կլինի այն, ինչ կլինի, բայց վերջիվերջո ցեղասպանության մասին պատմական ճշմարտությունը չափազանց կարևոր էր զոհաբերելու համար:

Գերմանիան առաջինը չէ, որ ճանաչել է Հայոց ցեղասպանությունը, բայց Գերմանիայի կողմից այդ քայլն առանձնահատուկ կարևոր է, քանի որ դա անում է մի ժողովուրդ, որը պայքարել է և առերեսվել իր սեփական սարսափելի ժառանգությանը:

ԱՄՆ-ի իշխանությունները պետք է հետևեն Գերմանիայի օրինակին:  2008 թվականին նախագահի թեկնածու եղած ժամանակ Բարաք Օբաման պնդում էր, որ պետք է ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը, բայց նա այդպես էլ դա չարեց։

Մինչդեռ Վաշինգտոնը մեկ դար է, ինչ գիտի ճշմարտությունը: 1915 թվականի հուլիսին, Թուրքիայում ԱՄՆ դեսպան Հենրի Մորգենթաուն հաղորդել է, որ իրականացվում է «մի ամբողջ ազգի սպանություն»: Նա հայտնել է, որ Կոնստանդնուպոլսից ուղղորդվող միտումնավոր արշավ է իրականացվում հայերի ոչնչացման համար:

Մորգենթաուն վաղուց չկա, ինչպես և Օսմանյան կայսրությունը: Սակայն Հայոց ցեղասպանության փաստերը չեն փոխվել:

Թուրքիայի պաշտոնական մերժումը կոտորածների ենթարկված հայերի հիշատակին շարունակվող անարգանք է: Ավելին, այն միջազգային ասպարեզում Թուրքիայի սեփական կերպարի աղավաղում է: Արդեն վաղուց ժամանակն է, որ թուրքերն ազնիվ լինեն իրենց պատմության հետ, իսկ իրենց Թուրքիայի դաշնակից համարող պետությունները՝ ինչպես Միացյալ Նահանգներն է, դադարեն ստորադասել ճշմարտությունը քաղաքական նպատակահարմարությանը:

Հիշեցնենք, որ հունիսի 2-ին Գերմանիայի խորհրդարանն ընդունել է Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչող բանաձև, որին աջակցել է պատգամավորների մեծամասնությունը, դեմ է արտահայտվել միայն մեկը, ևս մեկն էլ ձեռնպահ է մնացել:

Աղբյուրն` այստեղ: