Առաջընթացը չափելու նոր ձև

Հոդվածի առանցքում

• Մասաչուսեթսն ունի նախանձելի տնտեսություն, մասնավորապես՝ The Greater Boston տարածաշրջանը համարվում է նորարար գիտելիքների համաշխարհային առաջատար:
• Ըստ կապիտալիստների, եթե Մասաչուսեթսը պետություն լիներ, ապա աշխարհի ամենանորարար ու հաջողակ տնտեսություն ունեցողներից մեկը կլիներ:
• Մասաչուսեթսի տնտեսական աճը պայմանավորված է մարդկային կապիտալով:
• Նահանգի քաղաքականության կենտրոնում են եղել բնապահպանական ծախսերը, ինչը շատ այլ նահանգներում անտեսված է:

Ուշադրությանն արժանի

• Chaarat Gold –ը ռուսական Polymetal-ից 55 մլն. դոլարով հայկական հանք է գնում
• Ինչպես վարվել «Մեծ կոռուպցիայի» հետ
• Հուսահատ կենսաթոշակառուները վտանգում են իրենց կյանքը՝ մաքրելով նավթով հարուստ Բաքվի փողոցները 

«Աշխատանքի աղբյուրներ չունենալու պատճառով  Մասաչուսեթսը սկսեց արդյունահանել մարդկային ինտելեկտը եւ իր անսահման ռեսուրսներից շահել  ավելի հաստատուն և հարատև երջանություն ու բարգավաճում, քան կարող էր ստանալ արծաթի եւ ոսկու հանքերից,  նույնիսկ,  եթե հասներ ավելի խորքերը, քան երկրաբանները կարող են թափանցել»:  Հորաք Ման, 1846

Սերնդե սերունդ  Մասաչուսեթսն իր առջեւ նպատակ է դրել կառուցել ուժեղ եւ կենսունակ տնտեսություն, որը ստեղծում է կայուն զարգացման հնարավորություն: Ի՞նչպես ենք դա անում: Մենք իրականում չգիտենք, քանի որ չափման լավ համակարգեր  չունենք: Տնտեսական առաջընթացի մեր հիմնական չափանիշը ներքին համախառն  արտադրանքն է: Գրեթե 50 տարի առաջ Ռոբերտ Քենեդին էլ է  խնդիրները նկարագրել այս չափանիշով:

«ՀՆԱ-ն համարվում է օդի աղտոտումը, ծխախոտի գովազդը, շտապ օգնության մեքենաները: Այն ներառում է հատուկ կողպեքներ  մեր դռների եւ բանտեր մարդկանց համար, ովքեր դրանք բացում են: Այն հաշվի է առնում կարմիր փայտի ոչնչացումը, մեր հրաշք բնությունը քաոսային շինարարության վերածելը: Սակայն ՀՆԱ-ն հաշվի չի առնում մեր երեխաների առողջությունը, կրթության որակը, ուրախությունն ու խաղը… մեր պոեզիայի գեղեցկությունը: Կարճ ասած, այն չափում է ամեն ինչ, բացի այն ամենից, ինչ արժեվորում է կյանքը»:

Այն նաեւ չի չափում,  արդյո՞ք մեր առաջընթացը կայուն է, եւ արդյո՞ք տնտեսական առաջընթացը լավացնում է մարդկանց մեծ մասի կյանքը: Մենք գիտենք, որ  հատուկ ձեւերի միջոցով Մասաչուսեթսն ունի նախանձելի  տնտեսություն:  Մասնավորապես The Greater Boston տարածաշրջանը դիտարկվում է որպես համաշխարհային առաջատար՝  գիտելիքների վրա հիմնված նորարարության առումով, եւ որպես համաշխարհային կարգի առաջնորդ՝ բարձրագույն կրթության, կենսական գիտությունների, առողջապահության եւ ֆինանսական ծառայությունների առումով:

Արկածախնդիր կապիտալիստները նկատել են, որ MIT-ի եւ Kendall Square-ի շուրջ տարածքը կարող է լինել մոլորակի վրա «ամենախելացի հատվածը»: Մյուսները հանգել են եզրակացության, որ եթե Մասաչուսեթսը պետություն լիներ նահանգի փոխարեն, ապա կլիներ աշխարհի ամենանորարար ու հաջողակ տնտեսություն ունեցողներից մեկը:

Բայց մենք նաեւ գիտենք, որ շատ առումներով զրկված ենք մեր նպատակներից: Յուրաքանչյուր հինգ երեխայից մեկը  ապրում է աղքատության մեջ, մարդկանց մեծ մասի աշխատավարձի աճ չկա, առափնյա շրջանը խոցելի է գլոբալ տաքացման հետևանքով առաջացած փոթորիկներից ու այլ սպառնալիքներից:

Բարեբախտաբար, կա  աճող շարժում՝ զարգացնելու առաջընթացի չափման  ավելի լավ,  խելամիտ ու հավասարակշիռ ուղիները: Նոր նահանգապետի հետ, որը պաշտոնը ստանձնում է հունվարին, այն կարծիքին ենք, որ  ճիշտ ժամանակն է ընդունել չափման նոր համակարգ, ստեղծել բազա, որը կօգնի ճիշտ չափել մեր առաջընթացը:   Մասաչուսեթսում մենք հնարավորություն ունենք  նոր տնտեսության համար մշակել եւ ընդունել նոր միջոցներ, ստեղծել  առաջընթացի չափման նոր բարդ համակարգեր , եւ այդ նոր չափանիշներն օգտագործել ապագայում ավելի կայուն եւ արդարացի առաջընթաց ապահովելու համար:

Տնտեսական, բնապահպանական եւ սոցիալական առաջընթացի հաշվառման  առավել հեռանկարային նոր մեթոդներից է   GPI-ը, որը համարվում է իրական առաջընթացի ցուցանիշ: GPI –ը կառուցվում է Վիլյամ Նորդհաուսի և Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Ջեյմս Թոբինի  1970-ականներին մշակած տնտեսական բարեկեցության չափանիշների վրա: Այն ծառայում է որպես բարեկեցության  աճի միջոց և ցույց է տալիս, թե տնտեսությունն ինչ ազդեցություն ունի մեր կյանքի որակի վրա, ինչպես են ապագայում մեր երեխաները վճարելու այսօրվա մեր նպաստների համար:

Լավ նորությունն այն է, որ չափման նոր ցուցանիշներով , Մասաչուսեթսը  շարունակում է մնալ ազգային առաջնորդ: Դա չպետք է ընդունել որպես անակնկալ, հաշվի առնելով, որ Մասաչուսեթսն ունի մարդկային կապիտալ, որը կենտրոնացած է տնտեսության բարձր աճի վրա եւ նահանգի քաղաքականության կենտրոնում են եղել բնապահպանական ծախսերը, ինչը շատ այլ նահանգներում անտեսված է: Բայց սթափեցնող է այն նորությունը, որ  մեր պետական համախառն արտադրանքն  արագ աճել է վերջին չորս տասնամյակների ընթացքում,  մինչդեռ GPI-ը՝ ոչ:

Մասաչուսեթսում եկամուտների  անհավասարության աճը այն հիմնական գործոններից մեկն է, որը  խանգարում է մեր GPI-ին, ինչպես նաև դառնում է գործազրկության և  թերզբաղվածության պատճառ:  Չվերականգնվող էներգիայի սպառումը սահմանում է խիստ ծախսեր, թեեւ ավելի քիչ, քան շատ նահանգներում:

Մասաչուսեթսն արդեն առաջատար է ջերմոցային գազերի արտանետումները նվազեցնելու հարցում եւ բնակչության շրջանում բակալավրի աստիճան ունեցողների տոկոսով:  2012թվականին այն ամենաբարձրն էր՝ 39.9 տոկոսով:

Ավելի շատ աշխատանք պետք է արվի, որպեսզի բարելավենք այդ թվերը և ստեղծենք Մասաչուսեթսի իրական առաջընթացի պատկերը: Այն պետք է լինի այժմեական, ընդգրկուն, լավ ուսումնասիրված: Առաջարկում ենք նախաձեռնությունը կոչել  MassProgress եւ  մենք այն կառուցում ենք այնպես, որ կարողանանք  գնահատել նահանգի քաղաքականությունն ու  բուջեն:

Հիմնվելով մեր նահանգի ուժեղ  տնտեսության վրա, մենք պետք է սկսենք չափել հաջողությունն այնպես, որ առաջին տեղում լինեն մարդիկ և համոզվենք, որ կարող ենք պահպանել հաջողությունը՝ բարելավելով յուրաքանչյուր քաղաքացու բարեկեցությունը:

Հոդվածի բնօրրինակն՝ այստեղ: