Ինչպես ընտրել ուղեղն առողջ պահող աշխատանք

Հոդվածի առանցքում

• Հետազոտվել է 1936 թ. ծնված 1066 մարդկանց IQ-ն, նրանց ընդհանուր ճանաչողական ունակությունները, հիշողությունը և մշակման արագությունը։
• Նրանք, ովքեր աշխատել են տվյալների հետ կամ վերլուծություններ են անել, 70 տարեկանում ավելի լավ ճանաչողական ընդունակություններ ունեն ։
• Հետազոտողները պարզել են, որ մարդիկ, որոնք սկսում են IQ բարձր մակարդակով, որպես կանոն, ավելի բարդ մասնագիտություններ են ընտրում:
• Ուսումնասիրությունը կատարած գիտնականները հորդում են՝ օգտագործիր ուղեղդ կամ սկսիր կորցնել ընդունակություններդ:

Ուշադրությանն արժանի

• Թե ինչպես «Գեղեցկուհին» կոտրեց ռոմանտիկ կատակերգության մասին պատկերացումները
• Մեկնարկել են Հայոց Ցեղասպանության վերաբերյալ դասախոսություններ
• Եգիպտոսը հայտարարել է ամերիկյան «Ելք» ֆիլմի ցուցադրության մասին

Վիրաբույժները, պրոբացիայի ծառայության աշխատակիցները, իրավաբանները, հոգեթերապևտները, գրաֆիկական դիզայներները, ճարտարապետներն ու, հույս ունեմ, նաև լրագրողները, կատարում են այնպիսի աշխատանք, որը առողջ կպահի իրենց ուղեղները մինչև խոր ծերություն: Այս շաբաթ «Wall Street Journal»-ում հրապարակվեց  «Neorology» ամսագրի նոր ուսումնասիրությունը:

Հետազոտությունը կատարվել է Շոտլանդիայում՝ Էդինբուրգի համալսարանում։ Հետազոտվել է 1936 թ. ծնված 1066 մարդ`հիմնականում թոշակառուներ: Ուսումնասիրվել է  70-ամյա  մարդկանց IQ-ն, նրանց ընդհանուր ճանաչողական ունակությունները, հիշողությունը և մշակման արագությունը՝ կախված մասնագիտության բարդությունից ու տվյալների, մարդկանց,  առարկաների հետ փոխհարաբերություններից:

Այս IQ թեստի արդյունքները  համեմատվել են թոշակառուների 11 տարեկանում արված հետազոտության  հետ:  Պարզվում է, այդ սերնդի գրեթե բոլոր ներկայացուցիչները 11 տարեկանում անցել են նույն հետազոտությունը: Այդ ժամանակ Շոտլանդիայի գրեթե բոլոր երեխաները անցել են «Շոտլանդական հոգեկան հետազոտություն» (Scottish Mental Survey): բժշկական հետազոտությունը: Հոգեբանության դասախոս Ալան Գոուն, որը ամսագրի ընթերցողներից էր, հայտնել է «Journal»-ին, որ հիշողության թեստի ժամանակ հետազոտողները խնդրել են մասնակիցներին կատարել այնպիսի գործողություններ, ինչպիսին է օրինակ տեղեկատվության կրկնումը՝ լսելուց բավական ժամանակ հետո: Ընդհանուր կոգնիտիվ կարողությունները ստուգելու համար մանսակիցներին խնդրել են նաեւ ավարտին հասցնել նկարները:

 Այն մասնակիցները, որոնք  իրենց աշխատանքի բնույթով հարկադրված են եղել աշխատել տվյալների հետ կամ վերլուծություններ անել, օրինակ մաթեմատիկոսներն ու ինժեներ-շինարարները, 70 տարեկանում շատ ավելի լավ ճանաչողական ընդունակություններ են դրսևորել, քան նրանք, ովքեր հիմնականում աշխատել են մարդկանց հետ կապված խնդիրների հետ, ինչպիսիք են մենթորությունը, խորհրդատվությունը, մարզումները և բանակցությունները: Մտածե՛ք, դատավորների, սոցիալական աշխատողների և պրոբացիայի աշխատողներ:Այլ հետազոտությունները հանգեցրել են նմանատիպ եզրակացության՝ օգտագործիր ուղեղդ կամ սկսիր կորցնել ընդունակություններդ:

Մի նախազգուշացում: Հետազոտողները պարզել են, որ մարդիկ, որոնք սկսում են IQ բարձր մակարդակով, որպես կանոն, ավելի  բարդ մասնագիտություններ են ընտրում:

«Բարդ գործողությունների մեջ անհատական ներգրավման մակարդակը կարող է լինել նախնական բարձր ճանաչողական ընդունակությունների արդյունք»: Սակայն հետազոտողները առայժմ չեն կարողանում  գտնել այս պնդման ապացուցման ուղին: Այնուամենայնիվ, հետազոտությունը ցույց է տվել, որ մասնակիցները կարողացել են զգալիորեն ավելացնել իրենց ուղեղի հնարավորությունները՝ առավել բարդ աշխատանք ընտրելով: Կոգնիտիվ գործառույթների մեջ տարբերությունը աննշան է, ընդամենը  1-2 %: Սակայն հետազոտողները նշում են, որ դա էական է: «Ստացված տվյալները համապատասխանում են այն տվյալների հետ, որոնք օժանդակել են մասնագիտական բարդություններին, որպես կոգնիտիվ գործունեության նախագուշակ մասնակիցների հետագա կյանքում,  անկախ նրանց նախնական ընդունակություններից»,-գրում են նրանք:

Հետաքրքիր տարբերություն կա «տվյալների» հետ աշխատողների, (ինչը նշանակում է, որ նրանք  համադրում, կոորդինացում, վերլուծություն  և հաշվարկ են կատարում), մյուս կողմից,  այն մասնակիցների միջև, որոնք կապված են եղել մարդկանց հետ: Ուսումնասիրվել են նաեւ այն մասնագիտություները, որոնց գործը «առարկաներն են», դրանք ստեղծելը,  վարելը և ընդհանրացնելը: Այն մասնակիցները, որոնք աշխատել են «առարկաների» հետ, 70 տարեկանում ավելի ցածր կոգնիտիվ կարողություններ են ցուցաբերում,  քան նրանք, ովքեր աշխատել են մարդկանց կամ տվյալների հետ:

Այսպիսով, ինչպիսի՞ կարիերա ընտրել, եթե ուզում եք ուղեղն առողջ պահել: Թերապևտ, մանկաբույժ, ինժեներ-ծրագրավորող, գիտնականԼ Բայց  պետք չէ ստվեր գցել նաեւ  հյուրանոցի սպասուհու, զանգեր հավաքողի,  պատուհան լվացողի մասնագիտությունների վրա:

Հոդվածի բնօրինակն՝ այստեղ։