Մի զինեք Ուկրաինային

Հոդվածի առանցքում

• Զարմանալի չէ, որ Միացյալ Նահանգներում ավելանում են Ուկրաինային զինելու կողմնակիցները: Ամերիկյան երեք առաջատար վերլուծական կենտրոնների վերջերս ներկայացրած զեկույցում հավանություն է տրվել Կիև ժամանակակից զենք առաքելու մտադրությանը, պաշտպանության նախարարի պաշտոնի Սպիտակ տան թեկնածու Էշթոն Քարթերը անցյալ շաբաթ ԱՄՆ Սենատի Ռազմական ծառայությունների հանձնաժողովում ասել է. «Ես այս ուղղության կողմնակից եմ»:
• Կասկած չկա, որ Ուկրաինայի զինծառայողներն անջատականների համեմատ վատ են զինված, վերջիններին աջակցում է ռուսական բանակն ու զենքը: Քանի որ ուժերի հավասարակշռությունը Մոսկվայի օգտին է, Վաշինգտոնը պետք է մեծ քանակությամբ սարքավորումներ ուղարկի Ուկրաինայի բանակին, որպեսզի այն հաջողության հասնի: Բայց հակամարտությունն այդտեղ չի ավարտվի: Ռուսաստանը հակազդելու է, սրելով իրադրությունը և հեռացնելով Կիևի ցանկացած առավելություն, որին այն կհասնի ամերիկյան զենքը ստանալուց հետո:
• Անկախ նրանից, թե որքան մեծ է Ռուսաստանին Արևմուտքի հասցրած վնասը: Ուկրաինային զինելու կողմնակիցները չեն կարողանում հասկանալ, որ Ռուսաստանի ղեկավարները իրենց երկրի հիմնական ռազմավարական շահերը վտանգված են տեսնում Ուկրաինայում: Նրանք դժվար տան հողը, նույնիսկ, եթե դա հսկայական ծախսեր կլանի:
• Ուկրաինային զինելու կողմնակիցներն ընդունում են իրադրության լարվածության վտանգը և ընդգծում են, որ Կիևին տալու են «պաշտպանական», ոչ թե «հարձակողական» զենք: Ցավոք, չկա այս կատերգորիաների տարբերության բացատրություն: Բոլոր զենքերն էլ կարող են օգտագործվել հարձակման ու պաշտպանության համար: Արևմուտքը կարող է վստահ լինել, որ Մոսկվան ամերիկյան զենքերը չի ընդունի որպես «պաշտպանական», հաշվի առնելով, որ Վաշինգտոնը պատրաստվում է բեկանել ստատուս քվոն արևելյան Ուկրաինայում:
• Ուկրաինան փրկելու և, ի վերջո, Մոսկվայի հետ աշխատանքային հարաբերությունները վերականգնելու համար, Արևմուտքը պետք է Ուկրաինան Ռուսաստանի և ՆԱՏՕ-ի միջև չեզոք բուֆերային պետություն դարձնի: Այն պետք է նմանվի Ավստրիային Սառը պատերազմի ժամանակին: Այդ նպատակով Արևմուտքը պետք է Եվրոպական միությանն ու ՆԱՏՕ-ին նստեցնի ընդլայնված բանակցությունների և ընդգծի, որ իր նպատակը չմիավորված Ուկրաինան է, որը չի սպառնում Ռուսաստանին:

Ուշադրությանն արժանի

• Իրանի նախագահը զգուշացրել է Պակիստանի վարչապետին ահաբեկչական խմբավորումների դեմ անգործության մասով
• Գյուլենականության աշխարհագրությունը Թուրքիայում
• Էրդողանը սկսում է սուննի իսլամի վերածնունդը թուրքական դպրոցներում

Ուկրաինայի ճգնաժամը գրեթե մեկ տարեկան է և Ռուսաստանը հաղթում է: Անջատողականներն Արևելյան Ուկրաինայում հաջողությունների են հասնում և Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը նահանջելու՝ արևմտյան տնտեսական պատժամիջոցներին զիջելու նշաններ ցույց  չի տալիս:

Զարմանալի չէ, որ Միացյալ Նահանգներում ավելանում են Ուկրաինային  զինելու կողմնակիցները: Ամերիկյան երեք առաջատար վերլուծական կենտրոնների վերջերս ներկայացրած զեկույցում հավանություն է տրվել Կիև ժամանակակից զենք առաքելու մտադրությանը, պաշտպանության նախարարի պաշտոնի Սպիտակ տան թեկնածու Էշթոն Քարթերը անցյալ շաբաթ ԱՄՆ Սենատի Ռազմական ծառայությունների հանձնաժողովում ասել է. «Ես այս ուղղության կողմնակից եմ»:

Նրանք սխալվում են: Այդ  ճանապարհով գնալը մեծ սխալ կլինի ՄիացյալՆահանգների, ՆԱՏՕ-ի և Ուկրաինայի համար: Ուկրաինային զենք տրամադրելը չի օգնի այդ հանրապետության բանակին, փոխարենը կհանգեցնի ռազմական գործողությունների թեժացման: Նման քայլը հատկապես վտանգավոր է, քանի որ Ռուսաստանն ունի  միջուկային զենք և ձգտում է պաշտպանել իր կենսական ռազմավարական շահերը:

Կասկած չկա, որ Ուկրաինայի զինծառայողներն անջատականների համեմատ վատ են զինված, վերջիններին աջակցում է ռուսական բանակն ու զենքը: Քանի որ ուժերի հավասարակշռությունը Մոսկվայի օգտին է, Վաշինգտոնը պետք է մեծ քանակությամբ սարքավորումներ ուղարկի Ուկրաինայի բանակին, որպեսզի այն հաջողության հասնի:

Բայց հակամարտությունն այդտեղ չի ավարտվի: Ռուսաստանը հակազդելու է, սրելով իրադրությունը և հեռացնելով Կիևի ցանկացած առավելություն, որին այն կհասնի ամերիկյան զենքը ստանալուց հետո: Վերլուծական կենտրոնի ուսումնասիրության հեղինակներն ընդունել են, որ «նույնիսկԱրևմուտքի հսկայական աջակցությամբ, Ուկրաինայի բանակը չի կարողանա դիմակայել ռուսական զինուժի վճռական հարձակմանը»: Այսպիսով, Միացյալ Նահանգները չի կարող հաղթել Ռուսաստանին Ուկրաինայի պատճառով առաջացած սպառազինությունների մրցավազքում և ապահովել Ռուսաստանի պարտությունը ռազմի դաշտում:

Ուկրաինային զինելու կողմնակիցներն  ունեն երկրորդ փաստարկը: Հաջողության բանալին, ըստ նրանց, ոչ թե Ռուսաստանին ռազմական հարցով պարտության մատնելն է, այլ ռազմական գործողությունների ծախսերը բարձրացնելով քայքայել Ռուսաստանին: Ցավը ենթադրաբար կստիպի Մոսկվային իր զորքը դուրս բերել Ուկրաինայից և թույլ տալ, որ այն միանա Եվրամիությանն ուՆԱՏՕ-ին ու դառնալ Արևմուտքի դաշնակիցը:

Այս պարտադրված ռազմավարությունը նույնպես քիչ հավանական է, որ հաջողություն ունենա, անկախ նրանից, թե  որքան մեծ է Ռուսաստանին Արևմուտքի հասցրած վնասը: Ուկրաինային զինելու կողմնակիցները չեն կարողանում հասկանալ, որ Ռուսաստանի ղեկավարները  իրենց երկրի հիմնական ռազմավարական շահերը վտանգված են տեսնում Ուկրաինայում: Նրանք դժվար տան հողը, նույնիսկ, եթե դա հսկայական ծախսեր կլանի:

Մեծ տերությունները կտրուկ են արձագանքում, երբ հեռավոր մրցակիցները ծրագրում են ռազմական հզորություն հաստատել իրենց հարևանությամբ և փորձել սահմանակից պետությանը դաշնակից դարձնել: Այս պատճառով ՄիացյալՆահանգներն ունի Մոնրո դոկտրինը և այսօր ԱՄՆ ոչ մի նախագահ  չի հանդուրժի, որ Կանադան կամ Մեքսիկան միանան մի ռազմական դաշինքի, որը գլխավորում է մեկ այլ հզոր պետություն:

Ռուսաստանը բացառություն չէ:  Այսպիսով, հակառակ պատժամիջոցների, Պուտինը տեղից  չի  շարժվի և քիչ հավանական է, որ նշանակալից  զիջումների գնա, նույնիսկ եթե պայքարի ծախսերն Ուկրաինայում բարձրանան:

Ուկրաինայի իրադրությունը  մեծացնում է նաև իրադրության անցանկալի շիկացման ռիսկերը: Արևելյան Ուկրաինայում ոչ միայն կռիվներն են թեժանում, այն կարող է տարածվել նաև այլ ոլորտներ:  Ուկրաինան արդեն կանգնած է խորը տնտեսական և սոցիալական խնդիրների առաջ, որոնք կարող են աղետալի լինել:Հավանականությունը, որ նախագահ Պուտինը կարող է միջուկային սպառնալիքներ ներկայացնել, քիչ հավանական է:

Բայց եթե Ուկրաինային զինելու պատճառով մեծանան Ռուսաստանի ծախսերը և Մոսկվան լուրջ իրավիճակում հայտնվի, ապա դա կարող է անկառավարելի դառնալ: Եթե Արևմտյան ճնշումները հաջողություն ունենան, Պուտինը հուսահատ վիճակում իրավիճակը փրկելու համար կարող է  սպառնալ միջուկային զենքով:

Մեր ըմբռնումով ճգնաժամի և պատերազմի սրման մեխանիզմները սահմանափակ են, թեև գիտակցում ենք, որ ռիսկերը զգալի են: Միջուկային զենք ունեցող Ռուսաստանին անկյուն հրելը նշանակում է  կրակի հետ խաղալ:

Ուկրաինային զինելու կողմնակիցներն ընդունում են իրադրության լարվածության վտանգը և ընդգծում են, որ Կիևին տալու են «պաշտպանական», ոչ թե «հարձակողական» զենք: Ցավոք, չկա այս կատերգորիաների  տարբերության բացատրություն: Բոլոր զենքերն էլ կարող են օգտագործվել հարձակման ու պաշտպանության համար: Արևմուտքը կարող է վստահ լինել, որ Մոսկվան ամերիկյան զենքերը չի ընդունի որպես «պաշտպանական», հաշվի առնելով, որ Վաշինգտոնը պատրաստվում է բեկանել ստատուս քվոն արևելյան Ուկրաինայում:

Ուկրաինայի ճգնաժամի լուծման միակ միջոցը դիվանագիտական և ոչ թե ռազմական ճանապարհն է: Գերմանիայի կանցլեր Անգելա Մերկելը, թվում է, ընդունում է այդ փաստը, քանի որ ասել է, որ Գերմանիան զենք չի առաքի Կիև: Մերկելի խնդիրն այն է, որ նա չգիտի, թե ինչպես վերջ դնի ճգնաժամին:Նա և եվրոպական մյուս առաջնորդները  դեռևս մոլորության մեջ են, մտածելով, որ  Ուկրաինան կարող են դուրս քաշել Ռուսաստանի ուղեծրից և  ներառել Արևմուտքի մեջ, իսկ Ռուսաստանի ղեկավարներն էլ կընդունեն այդ փաստը: Նրանք դա  չեն անի:

Ուկրաինան փրկելու և,  ի վերջո, Մոսկվայի հետ  աշխատանքային հարաբերությունները վերականգնելու համար, Արևմուտքը պետք է  Ուկրաինան  Ռուսաստանի և ՆԱՏՕ-ի միջև չեզոք բուֆերային պետություն դարձնի: Այն պետք է նմանվի Ավստրիային Սառը պատերազմի ժամանակին: Այդ նպատակով Արևմուտքը պետք է Եվրոպական միությանն ու ՆԱՏՕ-ին նստեցնի  ընդլայնված բանակցությունների և ընդգծի, որ իր նպատակը չմիավորված Ուկրաինան է, որը չի սպառնում Ռուսաստանին: Միացյալ Նահանգները և նրա դաշնակիցները պետք է նաև աշխատեն Պուտինի հետ  Ուկրաինայի տնտեսությունը փրկելու համար, ինչը բխում է բոլորի շահերից:

Կարևոր է, որ Ռուսաստանը օգնի վերջ դնել ռազմական գործողություններին արևելյան Ուկրաինայում և Կիևն էլ կարողանա վերականգնել հսկողությունն այդ տարածաշրջանում: Այդուհանդերձ,  Դոնեցկի և Լուգանսկի մարզերին պետք է տրվի զգալի ինքնավարություն,   ռուսաց լեզվի իրավունքների պաշտպանությունն էլ պետք է  առաջնահերթ լինի:

Ուկրաինան ընդմիշտ կորցրեց Ղրիմը, որը դարձավ  ՆԱՏՕ-ին և Եվրամիությանը մինչև Ռուսաստանի շեմը հասցնելու Արևմուտքի քաղաքականության զոհը: Ժամանակն է վերջ տալ այդ անշրջահայաց  քաղաքականությանը, քանի դեռ այն մեծ վնաս չի պատճառել Ուկրաինային և Ռուսաստանի ու Արևմուտքի հարաբերություններին:

Հոդվածի բնօրինակն՝ այստեղ